Η Μεγάλη Παρασκευή του 1944 :: ΝΙΚΟΣ ΓΕΡΟΔΗΜΟΣ

2015-05-09 14:55

Χαραγμένη ανεξίτηλα στη συλλογική μνήμη των Αγρινιωτών παραμένει η Μεγάλη Παρασκευή του έτους 1944 (14 Απριλίου). Τότε που οι Γερμανοί κατακτητές, αντιδρώντας με αντίποινα στο σαμποτάζ πατριωτών της αντίστασης, αποφάσισαν και εκτέλεσαν 120 κρατούμενους αγωνιστές. Τούς τρείς, τον Πάνο Σούλο, τον Χρήστο Σαλάκο και τον Αβραάμ Αναστασιάδη τους κρέμασαν στην πλατεία Μπέλλου (τη σημερινή πλατεία Δημοκρατίας). Οι δύο πρώτοι ήσαν μέλη της ΕΠΟΝ, ο τρίτος συνταξιούχος της Αγροτικής Τραπέζης. Είχε προηγηθεί την 9-4-1944 ενέδρα των ανταρτών του ΕΛΑΣ σε σημείο μεταξύ των χωριών Σταμνάς και Αγγελοκάστρου όπου έγινε ανατίναξη της αμαξοστοιχίας που κινούνταν από Κρυονέρι προς Αγρίνιο και μετέφερε πολεμικό υλικό και καύσιμα, συνοδευμένη από Γερμανούς στρατιώτες, με μεγάλες απώλειες για τους Γερμανούς. Για το λόγο αυτό οι Γερμανοί αποφάσισαν και εκτέλεσαν 120 πατριώτες (μεταξύ των οποίων οι τρείς ανωτέρω που κρεμάστηκαν στην πλατεία). Οι υπόλοιποι τουφεκίσθηκαν στην Αγία Τριάδα.

ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΓΡΙΝΙΟΥ

Στην πλατεία Μπέλλου διαδραματίζονταν στο μεταξύ άλλες φριχτές στιγμές. Αυτόπτης μάρτυρας διηγείται:

Στο μισοσκόταδο άκουσα τον θόρυβο ενός αυτοκινήτου που σταμάτησε στην Πλατεία. Άκουσα ακόμα μερικές γερμανικές ομιλίες, που ύστερα απομακρύνθηκαν και φωνές τσολιάδων. Στο βάθος της πλατείας είδα να κινούνται μερικοί τσολιάδες γύρω από τις δύο κολώνες. Δεν κατάλαβα περί τίνος επρόκειτο.

Πνιχτές άναρθρες φωνές που ακούστηκαν κατόπιν δεν μου άφησαν καμμιά αμφιβολία γι' αυτό που γινόταν: Κρεμούσαν το Σούλο και τον Αναστασιάδη.

Τον απαγχονισμό του μακαρίτη Σαλάκου τον παρακολούθησα από σιμά.

Επί κεφαλής του αποσπάσματος ήταν ο περίφημος δήμιος επιλοχίας και έπειτα ανθυπολοχαγός του Τάγματος Ασφαλείας Γεωργόπουλος.

Όταν ετοίμαζαν τη θηλειά ο Σαλάκος φώναζε:

-Θα μ' εκδικηθεί ο λαός του Αγρινίου. Ζήτω το ΕΑΜ.

Με φρίκη άκουσα το Γεωργόπουλο να απαντάει με θηριωδία.

-Σκάσε παλιοκάθαρμα! και τράβηξε το σκαμνί απ' τα πόδια του θύματος.

Οι άλλοι τσολιάδες έστρεψαν τα νώτα τους προς την κολώνα για να μη βλέπουν. Απόστρεψα με φρίκη το πρόσωπο και δεν μπόρεσα να συγκρατήσω το παράπονο που μ' έπνιγε.

Οι κρεμασμένοι έμειναν εκεί όλη τη Μεγ. Παρασκευή και το πρωί του Μεγ. Σαββάτου.Έγινε η αποκαθήλωση του Χριστού, ο ενταφιασμός του, η χαρμόσυνη Ανάσταση. Σάββατο κι αυτοί έμειναν εκεί κρεμασμένοι. Μόλις το μεσημέρι τους ξεκρέμασαν απ' το σταυρό του δικού τους μαρτυρίου και τους έθαψαν μαζί με τους άλλους».

ΕΤΙΚΕΤΕΣ